Hoeveel drones zijn er in Nederland? – Hebben wij er veel?

Het is moeilijk om te achterhalen hoeveel dronepiloten er in Nederland zijn. Dit komt omdat voor 31 december 2020 niemand zich hoefde te registreren. Hierdoor weet de politie en de overheid niet precies hoeveel hobbypiloten er zijn. Professionele dronepiloten die geld verdienen met drones moeten zich echter wel registreren. Drones gebruiken voor commerciële doeleinden mag alleen als je een vergunning hebt. Verder ga ik het hebben over de hoeveelheid militaire drones. Ik vergelijk dit met andere landen in de wereld, zodat je een goed beeld krijgt. 

Hoeveel drones zijn er in Nederland? 

In Nederland zijn er momenteel ongeveer tussen de 100.000 en 200.000 dronebezitters. In 2018 stond de teller naar schatting op bijna 100.000 dronepiloten. Uiteindelijk is het moeilijk om aan deze cijfers te komen. Zoals ik in de inleiding zei hoefden dronepiloten zich tot 31 december 2020 niet te registreren. Daar kom bij dat er ook mensen zijn die hun eigen drones bouwen. Dit maakt het nog moeilijker om een juiste schatting te maken. Na de Europese regelgeving op 31 december 2020 moeten dronepiloten met een drone van meer dan 250 gram zich wel registreren. Dit geeft een veel beter beeld over de aantallen waarover we praten. 

Dan zijn er ook nog dronepiloten die drones inzetten voor commerciële doeleinden. Deze cijfers zijn wel eenvoudig te achterhalen. Professionele dronepiloten kunnen we verdelen in 2 groepen. Ze hebben een ROC-vergunning of een ROC-light vergunning. Op de website van Inspectie Leefomgeving en Transport geven ze om de bepaalde tijd een overzicht vrij van alle vergunninghouders. Hieronder zie je wie en hoeveel vergunninghouders er zijn. Dit is de data voor 25 mei 2020. Voor de actuele gegevens kun je terecht in het pdf’je. 

ROC vergunninghouders: 119 
ROC light vergunninghouders: 998 

In totaal zijn er al meer dan 2000 drones waar zakelijk mee wordt gevlogen. Het zijn vooral lichtgewichte drones. Dit zijn drones die minder dan 4 kilogram wegen. Hiervan zijn ongeveer 80% van het merk DJI. DJI is niet alleen het bekendste merk onder de particuliere drone gebruikers, maar ook onder commerciële gebruikers. Denk aan de modellen: Phantoms, Mavics, Inspires en Matrice. Vanaf 31 december 2020 heb je geen vergunning meer nodig om commercieel te vliegen met een drone minder dan 250 gram. Grote kans dat het aantal zakelijke dronepiloten sterk zal toenemen. 

Drones van het merk DJI worden veruit het meeste gebruikt in Nederland. Dit zijn dan ook de beste drones op de markt voor consumenten:

Zeker in de afgelopen jaren is zowel op zakelijk als recreatief gebied veel veranderd. In 2015 en 2016 waren drones veruit het meest populair. Sindsdien is de markt van drones vrij stabiel. Het aantal dronepiloten stijgt dus nog elk jaar, omdat steeds meer mensen een drone hebben. Na de nieuwe Europese regelgeving kan deze groei ook enorm gaan krimpen. De meeste dronepiloten met een drone zwaarder dan 250 gram moeten een theorietoets gaan doen. Dit kan veel toekomstige dronepiloten ervan weerhouden om een drone te kopen. Of het echt zoveel invloed gaat hebben, dat weet ik niet. Het is in ieder geval zeker dat de drone markt hierdoor wordt geprofessionaliseerd. 

Met welke drones mag je vliegen? >>

Dit brengt ook zorgen met zich mee. Vooral de overheid is bang op incidenten door drones. Doordat de cijfers de laatste jaren explosief zijn gaan groeien, waren ze bang op veel overlast. Dat de overheid ‘bang’ is voor drones, dat is wel te merken. De regels zijn niet bepaald soepel. Zo mag je lang niet overal vliegen in Nederland. Het Ministerie van Infrastructuur en Transport publiceert eens in de tijd een overzicht waarin alle meldingen van drones staan genoteerd.  

Elk jaar neemt het aantal recreatieve dronepiloten toe. Hierdoor neemt het risico voor ongelukken met drones ook toe. Dit blijkt ook uit het signaalrapport in mei 2019. Het rapport geeft veel details vrij en laat precies zien of er een stijging of daling is. Als je het interessant vindt kun je een kijkje nemen in het onderstaand rapport. 

Hoeveel militaire drones heeft Nederland? 

Nederland zelf is in bezit van 4 militaire drones. We hebben het dan over 4 MQ-9 Reaper drones. Verder heeft Nederland geen militaire drones. Ze hebben de drones gekocht van de VS in 2019. In 2020 zijn ze aangekomen. De totale waarde van al deze drones bij elkaar is ongeveer 187 miljoen euro. Daarnaast komen er ieder jaar nog eens 25 miljoen exploitatiekosten bij. Als je ze gebruikt kunnen de kosten wel tot 85 miljoen euro per jaar oplopen. Ze worden gestationeerd op vliegbasis Leeuwarden. Naast de aankoop van deze drones hebben ze ook nog 4 grondstations en sensoren (zoals een camera) aangeschaft.  

De aankoop van deze drones was eigenlijk al gepland in 2015. Daar was op dat moment geen budget voor. Vervolgens werd er afgesproken dat er meer geld naar de krijgsmacht zou gaan. De drones gebruiken ze niet als vernietigingswapens. Er zitten ook helemaal geen wapens op. Ze zijn dus helemaal bedoeld om inlichtingen te verzamelen tijdens militaire missies. De drones kunnen ook worden ingezet in rampgebieden. Ze worden dan gebruikt voor verkenning.  

Ik ga nu wat verder in op de MQ-9 Reaper zelf. Het is een onbemand luchtvaartuig en een doorontwikkeling van de MQ-1 Predator. Je kunt ze zowel gebruiken voor de aanval als voor verkenning. Door explosieven aan de drone te hangen kan de drone schade aanrichten. We hebben het dan vooral over AGM-114 Hellfire-raketten. Dit is een zogenoemde MALE UAV (medium altitude long endurance unmanned aerial vehicle). Hij is 24 uur in de lucht inzetbaar op 13 kilometer hoogte. Hij is 11 meter lang en kan tot 2000 kilo lading vervoeren.  

Elk MALE UAV-systeem bestaat uit 4 toestellen en 4 grondstations. 2 grondstations voor vluchten vanaf de thuisbasis en 2 voor het opstijgen en landen vanaf een inzetlocatie. Contact tussen deze 2 gaat via een satellietverbinding. Momenteel wordt de Reaper vooral gebruikt door het Amerikaanse en Britse leger die actief zijn in Afghanistan en Irak. De militaire drone is er vooral op gericht om de grondtroepen te ondersteunen. Het voordeel van een drone is natuurlijk dat hij onbemand is. Hierdoor kun je een stuk meer risico nemen.  

Daar komt bij dat de Reaper-beelden realtime met de opdrachtgever worden gedeeld. Dit betekent dat specialisten de data in alle rust kunnen analyseren. De Reaper maakt het mogelijk om troepenbewegingen, terroristische activiteiten, smokkelroutes en vluchtelingenroutes in kaart te brengen.  

Kortom: een veelzijdige drone die op allerlei gebieden kan worden ingezet. Nederland zou er later nog voor kunnen kiezen om de drone wel te bewapenen. Op die manier kan de drone ook drone-aanvallen uitvoeren. Tenminste, als het aan het CDA en de VVD ligt. Maar 4 drones, hoeveel is dat nu echt? Ik vergelijk het dronebezit met de rest van de wereld.  

Bekijk meer verschillende soorten drones >>

Hoeveel drones heeft de rest van de wereld? 

Veruit de meeste drones worden gebruikt door de VS. Ze zijn ook de allereerste gebruikers sinds 2001 in Afghanistan. Sindsdien hebben ze steeds meer drones ontwikkeld. Daarnaast hebben we nog de UK, ook een liefhebber. Zowel de VS als de UK kopen de drones bij een Californisch bedrijf. Israël ontwikkelt echter al een hele tijd zijn eigen drones. De VS en Israël zijn de grootste exporteurs van militaire drones in de wereld. De VS levert vooral aan landen die lid zijn van de NAVO. Israël doet daar een stuk minder moeilijk over. Hierdoor wordt de technologie al snel over de hele wereld verspreid. 

Hieronder zie je welke en hoeveel militaire drones worden gebruikt door het Amerikaanse leger. Nederland lijkt op deze manier in één keer heel klein, en dat zijn we ook. Dit zijn cijfers uit 2014: 

• RQ-11 Ravens: 7362 
• AeroVironment Wasp III: 990 
• AeroVironment RQ-20 Pumas: 1137 
• RQ-16 T-Hawk: 306 
• MQ-1 Predators: 246 
• MQ-9 Reapers: 126 
• RQ-7 Shadows: 491 
• RQ-4 Global Hawk: 33 

Hoeveel drones heeft Amerika? >> 

In de toekomst is Amerika van plan om 80.000 verkenningsdrones in bezit te hebben. Daarnaast nog eens 2000 drones voor in de aanval. Hiermee bezitten ze meer militaire drones dan alle landen in de wereld bij elkaar opgeteld. Het doel is om dit soort aantallen te halen binnen 10 jaar (voor 2030).  

Meer over militaire drones en drone-aanvallen kun je hieronder vinden: 

Hoeveel drones heeft Amerika? >> 
Wat is een drone-aanval? >>