Drone regels 2023 – Complete drone wetgeving uitgelegd

Een belangrijk onderdeel van drone vliegen is de regelgeving. Drone regels kunnen vrij onduidelijk zijn en er zijn dan ook aardig wat dingen waar je op moet letten. In dit artikel leg ik je de complete drone wetgeving in Nederland uit.

Sinds 1 januari 2021 gelden er Europese regels voor drones. Dit betekent dat vanuit de EU bepaalt is welke EU drone regels er gelden. De meeste regels in Nederland gelden dus ook in de rest van Europa, alhoewel EU-lidstaten zelf de regels mogen aanpassen.

Drone regels in andere landen:

Algemene drone regels

Van te voren is het goed om te weten dat de regels afhangen van het risico dat je vormt. Hoe meer risico je in de lucht vormt hoe strenger de regels. Het risico wordt voornamelijk bepaalt door het gewicht van je drone. Zwaardere drones kunnen meer schade aanrichten en daarom gelden daarvoor strengere regels.

Het risico is het laagst in de open categorie. In de open categorie vallen drones die lichter zijn dan 25 kilogram. Vrijwel alle drones bedoelt voor consumenten vallen in deze categorie, aangezien de meeste drones niet zwaarder zijn dan 25 kilogram.

De belangrijkste drone regels zijn als volgt:

1. Je drone weegt niet meer dan 25 kilogram. Als je drone zwaarder is val je in de specific categorie waarvoor andere (strengere) regels gelden.
2. Je vliegt niet hoger dan 120 meter.
3. Je vliegt niet als het donker is.
4. Je vliegt niet met je drone uit het zicht. Dit wordt BVLOS genoemd (Beyond Visual Line Of Sight).
5. Je vervoert geen gevaarlijke stoffen met je drone.
6. Je bent minimaal 16 jaar oud. Met een zogeheten waarnemer mag iemand jonger dan 16 alsnog vliegen. Een waarnemer houdt tijdens de vlucht de drone en de omgeving rondom de drone in de gaten. De waarnemer moet beschikken over een vliegbewijs, de drone altijd in zicht houden en ten alle tijden in contact blijven met de dronepiloot.
7. Je vliegt niet in gebieden waar je niet mag vliegen met een drone (No-Fly Zones). Hier kom ik later dit artikel op terug.
8. Je hebt een vliegbewijs op zak indien je deze nodig hebt.
9. Je bent niet onder invloed van drugs en/of alcohol.
10. Je geeft altijd voorrang aan ander vliegverkeer en land de drone zodra ander luchtverkeer nadert.
11. Je blijft uit de buurt van hulpdiensten en ongevallen, zoals een traumahelikopter.
12. Je houdt rekening met andermans privacy. Het is niet de bedoeling dat je andermans privacy schendt. 

Specifieke drone regels

Zoals ik al eerder had vermeld zijn de regels afhankelijk van hoe zwaar je drone weegt. De open categorie (drones onder de 25 kilogram) kunnen we onderverdelen in 3 subcategorieën:

Subcategorie A1

Je valt in de subcategorie als je drone lichter is dan 500 gram. De meeste mensen vallen in deze subcategorie. De subcategorie kunnen we weer verdelen in 3 groepen: drones onder de 250 gram, drones tussen de 250 gram en 500 gram en speelgoeddrones.

Drones onder de 250 gram:

1. Je moet je registreren als je drone een camera heeft.
2. Je hebt geen vliegbewijs nodig.
3. Je mag wel boven mensen vliegen, maar niet boven mensenmenigten.

Drones tussen de 250 gram en 500 gram:

1. Je moet je registreren.
2. Je hebt het A1/A3 vliegbewijs nodig.
3. Je mag niet direct boven mensen en mensenmenigten vliegen.

Let op: voor speelgoeddrones geldt een uitzondering. Dit zijn drones bedoelt voor kinderen jonger dan 14 jaar. Voor deze drones hoef je je niet te registreren en geen vliegbewijs te halen, ongeacht of deze wel of geen camera heeft. Ook geldt er geen minimumleeftijd voor deze drones.

Subcategorie A2

Als je een drone onder de 2 kilogram hebt kan je ook in de subcategorie A2 vliegen. In deze categorie kan je dichter bij mensen vliegen, waardoor je de meeste vrijheid hebt. Vliegen boven woonwijken met een drone boven de 250 gram is dan legaal. Je zult echter wel een extra aanvullend vliegbewijs moeten halen. Het halen van dit vliegbewijs is optioneel.

1. Je moet je registreren.
2. Je hebt het A1/A3 en A2 vliegbewijs nodig.
3. Je hoeft slechts 50 meter afstand te houden van mensen.

Subcategorie A3

Als je het aanvullend A2 vliegbewijs niet wil vallen en je drone weegt zwaarder dan 500 gram, dan kom je terecht in subcategorie A3. Hiervoor gelden de volgende regels:

1. Je moet je registreren.
2. Je hebt het A1/A3 vliegbewijs nodig.
3. Je moet minstens 150 meter afstand nemen van mensen, bebouwing, industrie- en recreatiegebieden.

Let op: vanaf 1 januari 2024 bepaalt het gewicht van je drone niet meer in welke categorie je valt. In plaats daarvan moeten drones verplicht een CE-markering hebben. De CE-markering bepaalt vervolgens in welke categorie je valt en aan welke regels je je moet houden.

Oude drones zonder CE-markering boven de 250 gram vallen vanaf 1 januari 2024 in de subcategorie A3.

Drone registreren

Sommige dronepiloten moeten zichzelf registreren. De drone zelf hoeft dus niet geregistreerd te worden, maar jij zelf als dronepiloot wel. In dit geval is registreren verplicht:

1. Je drone weegt zwaarder dan 250 gram.
2. Je drone is onder de 250 gram, maar beschikt over een camera.

Voor speelgoeddrones wordt een uitzondering gemaakt. Voor speelgoeddrones (drones bedoelt voor kinderen onder de 14 jaar) hoef je je niet te registreren. Bekijk de verpakking of de beschrijving van het product om erachter te komen wat de minimumleeftijd van de drone.

Een drone registreren is erg eenvoudig en doe je in Nederland bij de RDW. Je registreren kan in een paar stappen:

1. Ga naar de RDW en druk op de knop om het exploitantnummer aan te vragen. Als particulier of eenmanszaak doe je dit met je DigiD en als bedrijf met eHerkenning.
2. Je betaalt de RDW 23 euro voor het behandelen van de aanvraag. Na 1 jaar is de registratie verlopen en verleng je het weer met 1 jaar voor 13 euro.
3. Per mail ontvang je het exploitantnummer die je op de drone en op de controller moet zetten. Dit kan met een sticker of een brandplaatje.

Drone regels in specifieke steden/provincies:

Drone vliegbewijs halen

Voor drones onder de 250 gram heb je geen vliegbewijs nodig. Voor drones boven de 250 gram heb je alleen het vliegbewijs A1/A3 nodig. Wil je dichter bij mensen kunnen vliegen, dan heb je naast het A1/A3 vliegbewijs ook het A2 vliegbewijs nodig.

Een vliegbewijs moet je halen bij een erkende vliegschool. Erkende vliegscholen zijn vliegscholen die door de overheid zijn goedgekeurd om mensen op te leiden voor het A1/A3 en A2 brevet. Voorbeelden van populaire drone vliegscholen in Nederland:

1. Drone Class
2. Dutch Drone Academy
3. Drone Flight Academy
4. OmniDrones Academy

Het vliegbewijs kan je online halen en kost gemiddeld een paar uur om te halen. Ook het examen leg je online af bij de vliegschool waar je de theorie hebt geleerd. Zodra je het online examen (bestaand uit 30 of 40 meerkeuzevragen) hebt gehaald kan je het vliegbewijs meteen aanvragen bij de RDW. Het aanvragen van het vliegbewijs kost 10 euro.

Nadat je het vliegbewijs hebt gehaald dien je deze altijd op zak te hebben als je gaat vliegen. Een dronebewijs is 5 jaar geldig waarna je opnieuw het drone examen moet doen. Nadat je het examen opnieuw hebt gehaald is deze weer 5 jaar geldig.

Waar mag je vliegen met een drone?

Het is niet overal toegestaan om te vliegen met een drone. Over het algemeen weet iedereen dat vliegen boven een luchthaven streng verboden is. Er zijn echter meerdere gebieden verspreid door heel Nederland waar niet gevlogen mag worden.

Om erachter te komen waar deze No-Fly Zones zitten kan je verschillende drone kaarten gebruiken. No-Fly Zone kaarten die je kunt gebruiken zijn:

1. GoDrone.nl
2. Aeret.Kaartviewer.nl

Zorg er in ieder geval voor dat je hier niet gaat vliegen met een drone:

• overheidsgebouwen;
• paleizen en gebouwen van het koninklijk huis;
• militaire (oefen)terreinen;
• evenementen of andere tijdelijk afgezette gebieden;
• beschermde natuurgebieden boven de Waddenzee;
• sommige Natura 2000-gebieden.

Drones in de open categorie (drones lichter dan 25 kilogram) moeten rekening houden met meer verboden gebieden:

• wegen met een snelheidslimiet van boven de 60 kilometer per uur;
• spoorlijnen;
• gebieden rond luchthavens;
• helikopterplatforms bij ziekenhuizen;
• hoogspanningskabels;
• drinkwatergebieden;
• grote zeehavens;
• bedrijven met gevaarlijke stoffen
• beveiligde terreinen;
• laagvliegroutes en –gebieden. Hier zijn tot maximaal 30 meter boven de grond wel drones toegestaan die:
  • van de A1-categorie zijn en maximaal 250 gram wegen;
  • van de A2-categorie zijn en maximaal 2 kilogram wegen.

Houd tot slot rekening met de privacy van anderen. Als je je aan de regels houdt mag je boven een woonwijk vliegen, maar andermans privacy schenden is niet toegestaan. Zodra iemand voelt dat zijn/haar privacy wordt geschonden zit de dronepiloot fout.

Drone verzekeren

Een drone verzekeren is voor de meeste mensen niet verplicht. Alleen particulieren met drones zwaarder dan 20 kilogram moeten verplicht verzekert worden. Desalniettemin is het verstandig om te controleren of je aansprakelijkheidsverzekering ook drones dekt. Verzekeraars die schade door drones dekken:

1. Unigarant 
2. De Goudse 
3. ANWB 
4. a.s.r. 
5. Allianz Global Assistance 
6. OHRA 

Zodra je verplicht een verzekering nodig hebt dien je deze toe te voegen aan de exploitantgegevens bij de RDW.

Zodra je zakelijk gaat vliegen met een drone wordt dit niet gedekt door de verzekeraar. In dit geval moet je een aparte zakelijke drone verzekering afleggen. Wil je de drone zelf verzekeren tegen schade? Dan kan je DJI Care Refresh overwegen. Handig als je bang bent voor een crash, maar niet verplicht.

Veelgestelde vragen

De drone wetgeving roept aardig wat vragen op, wat begrijpelijk is. Hieronder bespreek ik de meest gestelde vragen over de drone regels in Nederland.